Du khách đến tham quan làng nghề đá chẻ Hòa Sơn như đứng giữa một công trường sản xuất sôi động với hơn 150 cơ sở sản xuất, trên 1000 lao động đang ngày qua ngày cần mẫn, lam lũ giữa mù mịt bụi và những âm thanh rộn rã của tiếng đục, đẽo, máy cắt đá.

Làng đá chẻ Hòa Sơn với những cơ sở sản xuất lớn chủ yếu tập trung ở 02 thôn Phú Thượng và Hòa Khê. Mỗi cơ sở sản xuất đá thường được bố trí phân công thành ba bộ phận: đập đá, cưa đá và chẻ đá. Theo một người thợ đứng máy cắt đá lâu năm, trung bình mỗi người đứng máy cắt được khoảng 2 m3 đá nguyên liệu (đá hộc) và cho ra khoảng 15 m2 đá ốp lát, gọi là đá trơn, sau đó tùy theo yêu cầu, các lao động nhẹ dùng búa và một cái xì rô mỏng, to bản để “chẻ” bớt độ dày của 4 cạnh, chừa phần nhô ra ở giữa bờ mặt viên đá, đá này gọi là đá tẩy.

Đá chẻ sản xuất ở Hòa Sơn hiện có 3 màu vàng, xanh, lông chuột với nhiều chủng loại, quy cách rất phong phú về kiểu dáng và mẫu mã. Sản phẩm đá chẻ Hòa Sơn có đặc điểm rất bền, đạt tiêu chuẩn chất lượng cao, được sử dụng làm đá ốp tường, lát nền sân cỏ, đường đi, đá cọc rào, đá xây bồn hoa, đá bậc thang, tranh áp tường nghệ thuật bằng đá, trang trí ở các khu nhà vườn, khu vui chơi giải trí và khu Resort ven biển.

Để khai thác tốt tiềm năng, lợi thế sẵn có nhằm phát triển làng nghề đá chẻ Hòa Sơn theo hướng ổn định, cuối năm 2010 huyện Hòa Vang đã xây dựng đề án Quy hoạch, sắp xếp lại làng đá chẻ Hòa Sơn đến năm 2015 và những năm tiếp theo. Theo đề án, sẽ giải quyết triệt để về ô nhiễm môi trường, không để đá thải đổ bừa bãi làm mất đất nông nghiệp, lâm nghiệp. Đề án cũng đề cập đến vấn đề ổn định giá cả và đầu ra cho sản phẩm, bảo đảm tính cạnh tranh, nâng cao giá thành và tiến tới xây dựng thương hiệu làng nghề nhằm phấn đấu đến năm 2015 nghề đá chẻ trở thành nguồn thu chính và đóng góp giá trị kinh tế lớn cho xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang.

CẨM NHUNG