“Hồi sinh” di sản từ du lịch trải nghiệm

Làng nghề nước mắm Nam Ô với hơn 400 năm tuổi là một trong 7 Di sản văn hóa phi vật thể của Đà Nẵng được đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Trải qua những thăng trầm, có lúc “đối mặt” với nguy cơ mai một, làng nghề nước nắm Nam Ô hôm nay không đơn thuần là sản xuất nước mắm mà còn biết đến là một điểm dừng chân thú vị đối với du khách khi đến với Nam Ô, Liên Chiểu.

Nếu như năm 2005 chỉ còn khoảng 20 hộ làm nghề thì hiện nay, có đến hàng trăm hộ sản xuất trở lại. Các địa điểm sản xuất nước mắm Nam Ô: Hương Làng Cổ, Dì Sáu, Dì Nhứt, Bình Minh, Ô Long, Trần Ngọc Vinh, Bà Cử, Bà Hoa, Bà Siêng, Bà Lự, Bảy Tri, Hải Hiệp, Hai Liên, Bảy Ngưng, Hồng Hương... trở thành điểm đến tham quan, trải nghiệm, mua sắm của nhiều tour, tuyến du lịch.

Nhằm hỗ trợ cho làng nghề, thành phố Đà Nẵng ban hành đề án “Bảo tồn làng nghề nước mắm Nam Ô gắn với phát triển du lịch Đà Nẵng”. Đồng thời, tổ chức nhiều hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm du lịch, sản phẩm OCOP địa phương; kết nối các doanh nghiệp du lịch, lữ hành xây dựng và khai thác các sản phẩm du lịch học đường, hoạt động trải nghiệm gắn với làng nghề nước mắm Nam Ô.

Chính cách làm này không chỉ góp phần gìn giữ, phát triển làng nghề, bảo vệ bản sắc vùng miền trong quá trình phát triển đô thị mà còn giúp cho nhiều hộ gia đình có thêm thu nhập, thêm động lực để giữ nghề.

Không chỉ có nước mắm, dân làng Nam Ô còn tự hào bởi nơi đây có những đặc sản từng được tiến vua, đó là gỏi cá và mứt biển.

Theo nhiều người dân, bí quyết để có món gỏi cá Nam Ô ngon là khi cá trích ve vừa vớt lên từ biển vẫn còn nhảy sẽ được làm sạch vảy, lộ ra da cá xanh ngời. Cá được cắt lườn, cắt đầu đuôi, khứa xéo bằng con dao mài thật bén. Rửa trong nước giếng nhiều lần, để ráo, sau đó được tẩm ướp các loại gia vị theo bí quyết của người chế biến. Nhưng điều đặc biệt để làm nên sự ngon đến mức ấn tượng của món gỏi cá không thể không kể đến hơn 10 loại rau rừng ăn kèm, cùng với loại nước chấm đặc biệt mà chỉ có người Nam Ô mới biết cách để chế.

Còn với mứt biển, đây chính là món quà thiên nhiên ban tặng cho làng chài Nam Ô.  Khoảng từ cuối tháng Chín âm lịch hàng năm, sau những đợt mưa kéo dài, trên bề mặt những rạn đá của vùng biển Nam Ô sẽ mọc lên một loại rong sẫm màu, dai mướt rất đặc biệt được gọi là rong mứt biển. Và mùa đi hái mứt biển của người dân nơi đây cũng bắt đầu. Người dân Nam Ô cho biết vào thời điểm đầu mùa, mứt mọc dày, họ có thể khai thác trung bình 3-6kg mứt biển một ngày.

Mứt hái xong sẽ được rửa qua nước biển 1 lần rồi rửa qua nước ngọt 2 lần và để ráo. Mứt có thể dùng tươi hoặc phơi khô dùng dần. Mứt biển có thể chế biến theo nhiều cách, dùng để xào, trộn gỏi, nấu canh xuông, hầm xương hay nấu với các loại thịt, cá đều thơm ngon. Đặc biệt vào những dịp quan trọng và lễ Tết, trên mâm cỗ không thể thiếu các món ăn có mứt biển.

Đến với làng nghề làm mắm truyền thống, cùng những món ăn dân dã đậm đà hương vị vùng biển, chắc chắn Nam Ô sẽ là trải nghiệm đầy thú vị với bao du khách thập phương.

Thu hút đầu tư vào du lịch, dịch vụ chất lượng cao

Cùng với nỗ lực gìn giữ nét văn hóa truyền thống, vùng đất phía Tây Bắc thành phố đẩy mạnh thu hút đầu tư vào du lịch nghỉ dưỡng, dịch vụ chất lượng cao.

Với diện tích trên 13 hecta, tổ hợp nghỉ dưỡng và vui chơi giải trí Da Nang Mikazuki Japanese Resorts & Spa là một điểm đến mang đậm bản sắc văn hóa Nhật Bản.  Khách sạn Mikazuki là khách sạn 5 sao quốc tế đầu tiên tại khu vực Vịnh Đà Nẵng, tạo ra lợi thế cho dự án này trong việc thu hút khách hàng Việt Nam cũng như quốc tế qua việc lan tỏa văn hóa Nhật Bản.

Tiếp nối các dự án về du lịch nghỉ dưỡng, hiện nay, Liên Chiểu đang tập trung thực hiện dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng để Dự án Khu phức hợp du lịch và đô thị nghỉ dưỡng Làng Vân sớm được triển khai, đưa vào sử dụng góp phần phát triển kinh tế-xã hội thành phố.

Dự án khu phức hợp du lịch và nghỉ dưỡng Làng Vân - Đà Nẵng được quy hoạch trên khu đất có diện tích gần 1.000 ha nằm ở phía Nam đèo Hải Vân.  

Nơi đây sẽ hình thành một khu phức hợp bao gồm các công trình thương mại dịch vụ, phát triển du lịch sinh thái kết hợp ở có mật độ lưu trú thấp gắn với bảo tồn thiên nhiên phục vụ nhu cầu du lịch, sinh sống của người dân địa phương và du khách trong và ngoài nước với không gian kiến trúc văn minh, hiện đại. Song song đó, dự án cũng góp phần thúc đẩy kinh tế khu vực, tạo thêm sản phẩm dịch vụ du lịch đẳng cấp, tạo việc làm cho người dân địa phương.

Ngoài ra, còn có Khu du lịch sinh thái Nam Ô hiện đã đi vào khai thác với các tiện ích cao cấp cùng nhiều hạng mục quy mô, kiến trúc ấn tượng và được kỳ vọng sẽ hình thành nên một điểm đến độc đáo trên tuyến hành trình di sản Huế - Đà Nẵng - Hội An.

Với sự đầu tư quy mô, bài bản khu du lịch sinh thái Nam Ô không chỉ đáp ứng nhu cầu của du khách về một điểm du lịch, mua sắm và giải trí đón đầu xu hướng, góp phần định hình diện mạo đô thị Tây Bắc Đà Nẵng theo hướng văn minh - hiện đại, mà còn đồng hành phát triển cùng với từng đổi thay trong đời sống kinh tế xã hội địa phương.

Một điểm đến không thể bỏ qua ở cửa ngõ Tây Bắc Đà Nẵng là di tích quốc gia đặc biệt Hải Vân Quan. Hải Vân Quan được trùng tu và mở cửa đón khách từ tháng 8-2024. Hải Vân Quan hôm nay vẫn hùng vĩ, sừng sững giữa đất trời nhưng đã khoác lên mình diện mạo mới, phát huy giá trị vốn có của di tích được mệnh danh “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”.

Từ độ cao 490m so với mực nước biển, một cảnh tượng hoành tráng mở ra trước mặt du khách với những triền núi, vịnh biển và những con đường quanh co, khúc khuỷu theo triền dốc như một dải lụa.

Từ Hải Vân Quan, phóng tầm mắt ra phía Bắc là những rặng núi xanh lam trùng điệp tiếp nối nhau; nhìn vào phía Nam là Vịnh Đà Nẵng, bán đảo Sơn Trà, rồi thành phố Đà Nẵng, Cù Lao Chàm xa xa ẩn hiện.

HOÀNG PHAN - THANH NGUYÊN